Son zamanlarda sıkça tartışma konusu oldu yerli ve milli olmak. Bu kadar önemli mi bu durum? Avantajları ve dezavantajları neler? En önemlisi ise yerlilik ve millilik aynı anlamları mı taşır?

Son sorudan başlarsak anlamları aynı değildir bu iki kavramın. Ülke içinde üretimi yapılan hammadde, yarı mamül ve mamül olan herşey yerlidir. Ancak milli olması için, ülke içinde veya dışında üretilse dahi o ürünün logosu, ismi veya görünümü yurtiçi veya yurtdışında herhangi bir insan tarafından hangi ülkeye ait olduğu söyleniyorsa o ürün, o ülke için millidir. Bir örnek ile netleştirirsek konuyu, Mercedes denildiğinde akla Almanya, Apple denildiğinde akla U.S.A, Samsung denildiğinde ise akla Güney Kore gelir. İşte bu ürünler kendi ülke sınırları içinde dahi üretilmese de o ülkelerin milli markalarıdır. Mercedes otobüsler bizim ülkede üretilmekte ve yaklaşık %55’e yakın bir oranda yerli ürünler kullanılmaktadır. Bu durumda Mercedes otobüs yerli oluyor ancak asla milli olamıyor bizim için.

Yerli otomobil TOGG (şimdilik adı), bu açıdan henüz burada üretilmese de, bizim milli otomobilimizdir. Üretiminde kullanılacak parçalarda %40 oranında yerli olacak ve bu ülkede üretilerek istihdama büyük katkılar sunmasını bekleniyor. Böylece hem yerli hem de milli bir otomobile sahip olacağız ve dünya asfaltlarında yol aldığında Türk arabası diyecekler.

Ancak iş savunma sanayine gelince işler biraz değişiyor. Burada yerlilik kavramı millilik kavramının önüne geçmek durumunda. Çünkü üretimi eğer kendi topraklarımızda ve %100 yerli olarak yapamazsak, F-35 krizinde olduğu gibi herhangi bir kriz de parası ödenen, ortağı olunan projeden dahi ürünlerinizi alamazsınız. Savunma sanayisinde %100 yerli olmasının önemi ise Atak helikopterinde yaşadığımız sıkıntıları göz önüne aldığımzda ortaya çıkar. İki bağımsız ülke anlaşma yapmasına rağmen (Türkiye-Pakistan), motor üretimi kendimizin olmadığı için helikopterlerin satışı iptal edildi.

TEI ve TAI motor çalışmalarını hızlandırdı ve şu anda İHA, SİHA, Milli Muharip Uçağı ve Atak için yerli motor teslimatları yapmaya ve bazıları için de geliştirmeye devam ediyor.

Enerji içinde aynı durumlar geçerli. Şuan da herkes doğalgaz ve elektrik faturalarından şikayet ediyor ve haklılarda ama unutmamalıdır ki eğer nükleer santrallerimiz kurulmuş olsaydı ve Doğu Akdeniz’deki doğalgaz ve petrol yatakları bulunup işlenmeye başlasaydı, ülke olarak çok uygun fiyatlara elektirik ve doğalgaza ulaşmış olacaktık. Şuan için sadece yurt dışından doğan kaynakları, petrol ve doğalgaz hatlarıyla ülkemizden geçirerek sınırlı bir ortaklık ile sınırlı bir karlılığa kavuşmuş olmaktayız.

Eğer söz ettiğimiz (yerli otomobil, savunma sanayi ve yerli enerji) bu noktalarda hızlı başarı elde edebilirsek, ekonomik kalkınma, ekonomik büyüme sağlayabilir ve G-10 ülkeleri arasında yer almamız şaşırtıcı olmaz.

Bizler ekonomik olarak zorlandığımız şu günlerde biraz daha sabretmeli ve gelişmeleri takip etmeliyiz. Çünkü atalarımızın verdiği kurtuluş savaşı sayesinde bizler bugün rahatça israf etmekteyiz. Bizlerde bugün sıkıntılara dayanabilirsek, gelecek nesillere ekonomik olarak rahat edebilecekleri güzel günler bırakabiliriz. Görüşmek üzere...